Park van 10 hectare groot dit jaar open voor iedereen

IZEGEM - Het mag gerust historisch genoemd worden : het kasteeldomein Blauwhuis, hét uithangbord van de stad Izegem, gaat nog dit jaar - eindelijk ! - open voor het publiek. In het domein van 10 hectare groot zal je kunnen wandelen, sporten of van de natuur genieten. De stad wil er ook evenementen organiseren. “Over het kasteel zelf zijn we nog in onderhandeling”, zeggen burgemeester Bert en schepen Caroline Maertens, “en dat kan nog alle richtingen uit. Maar als stad zijn we niet meteen geïnteresseerd in het gebruik ervan.”

Stad Izegem in laatste rechte lijn voor openstelling domein Blauwhuis

IZEGEM - Stad Izegem in laatste rechte lijn voor openstelling domein Blauwhuis IZEGEM - Alhoewel de deal nog niet 100 % rond is, kondigde burgemeester Bert Maertens het al met enige trots aan op de nieuwjaarsreceptie voor het personeel: nog dit jaar gaat het domein Blauwhuis open voor het publiek. Dat zal een historisch moment worden, want welke Izegemnaar kent het Blauwhuis niet? En wie heeft er al zolang niet van gedroomd om deze prachtige oase van groen en rust midden in het stadscentrum vrij te kunnen betreden?

“We staan echt op een zucht van de overeenkomst, het kán niet meer mislopen”, glundert Bert Maertens. “Onze relaties met de verkoper, de stichting Gillès de Pélichy, zijn echt uitstekend. Die mensen zijn bereid een redelijke prijs te hanteren en zijn gelukkig met een partner als de stad Izegem, die voor hen deuren kan openen. Bij zoverre dat wij als stad het voortouw nemen in dit project van de toekomst.”

“Onbetaalbaar”

“Wat niét wil zeggen dat wij als stad ook het kasteel gaan kopen”, vult schepen van patrimonium Caroline Maertens (N-VA) meteen aan. “Aanvankelijk waren er wel ideetjes om er bepaalde van onze diensten te huisvesten of er zelfs het stadhuis van te maken. Klinkt allemaal mooi natuurlijk, maar we hebben goed gerekend, en zijn tot het inzicht gekomen dat zoiets onbetaalbaar is. Want je hebt niet alleen de aankoopprijs en de renovatiekosten, maar je moet het gebouw ook onderhouden en verwarmen, en dat is gigantisch. Zo gigantisch zelfs dat het bijna onbegonnen werk is van het kasteel nog aan één koper te slijten.”

Vandaar dat zowel bij de verkoper als bij ons het plan gerijpt is om het gebouw in stukken te gaan ontwikkelen”, pikt burgemeester Bert Maertens weer in. De stichting De Pélichy is verwant met een projectontwikkelaar die hier wel kan voor instaan. Want het is niet omdat een gebouw beschermd is, dat je er binnenin niet van alles kan mee gaan doen. De bovenverdiepingen bijvoorbeeld zijn, op de fameuze Chinese kamer na, perfect veranderbaar en moderniseerbaar. Daar zouden bijvoorbeeld luxeappartementen kunnen in komen, waar er hier in Izegem beslist een markt voor is. Want ze krijgen er meteen ook een gratis grote tuin bij, die ze zelf niet moeten onderhouden. Ook bepaalde diensten zoals bijvoorbeeld een advocatenkantoor zouden hier zeker gehuisvest kunnen worden. En zijn er dan nog ruimtes waar er weinig kan worden mee gedaan of niemand voor geïnteresseerd blijkt, zoals bijvoorbeeld de ronde zaal onder grote centrale koepel, dan kunnen we daar als stad nog altijd zelf een bestemming aan geven, bijvoorbeeld voor openbare examens van onze muziekacademie. Maar liefst zo min mogelijk dus.”

“Wat we zéker willen, in het gebouw of in de orangerie, is een cafetaria. Formule nog te bespreken, maar zo’n cafetaria betekent onmiskenbaar een meerwaarde voor het park.”

Erfgoedsubsidies

Het feit dat het kasteel beschermd is, biedt ook een groot voordeel: de Vlaamse overheid subsidieert de renovatiewerken voor maar liefst 80 %. “Maar dat is een lange en zware procedure, die wij als stad natuurlijk wel een duwtje kunnen geven bij de minister. Maar we weten nu al dat er voor 2020 geen dossiers meer zullen worden goedgekeurd. Wat op zich niet zo erg is, want we hebben toch ook wel heel wat tijd nodig om het project te laten uittekenen en geïnteresseerde partners aan te trekken”, zegt burgemeester Bert. En die zijn er, want de schepen leidde deze week al geïnteresseerden rond in het kasteel, dat er kil en verlaten bijligt en hier en daar al begint te lijden aan verval. Actie is dus nodig, zoveel is duidelijk. “Onze timing is zo een beetje dat we tegen het einde van de volgende bestuursperiode, in 2024, klaar willen zijn met het hele kasteelproject, en dat de Izegemnaar weer kan genieten van een prachtig Blauwhuis in al zijn glorie.”

Recreatie én natuur

Voor het park moet het alvast veel sneller gaan. “We zouden het graag tegen deze zomer openstellen”, zegt burgemeester Bert. “Dat zal aanvankelijk misschien een beetje low profile zijn, waarna we met onze eigen groendienst geleidelijk aan enkele opruim- en inrichtingswerken kunnen gaan doen. We hebben daar sinds Wallemote toch wel enige ervaring mee. De stad zal zich vooral focussen op het voorste deel van het park (gezien van aan de Gentseheerweg), met inbegrip van de grote groene weide achter het kasteel. Dat moet vooral de recreatiezone worden, waar er ook activiteiten en happenings kunnen komen, en bijvoorbeeld al eens een grote tent kan worden gezet.”

Voor het achterliggende, veel minder bekende deel van het park, dat tot aan de spoorweg reikt, zou het Agentschap Natuur en Bos dan in het verhaal komen. “Blijkt immers dat die zone een grote natuurwaarde heeft, met meer bebossing maar ook vochtige landen en vleermuizen”, zegt Bert. ANB zou hier ook instaan voor de instandhouding van die natuur, zij hebben daar ervaring mee. Al betekent dat ook dat in die zone toch een zekere rust in acht moet worden genomen. Wandelen zal bijvoorbeeld wel kunnen, iets luidruchtiger recreatie niet. Maar door ANB mee in het bad te nemen, worden de kosten voor ons ook beter beheersbaar.”

Parking aan achterzijde

Maar hoe geraakt iemand die straks wil gaan joggen of wandelen daar daar dan binnen? En hoe kan hij zijn auto kwijt? “Dat zal aan de achterzijde gebeuren”, legt Caroline Maertens ons uit. “Er zit daar nog een poortje dat uitgeeft op een uitloper van de oude goederenkoer, die nu al in gebruik is als parking. Grote kosten zullen we dus aanvankelijk niet moeten maken. Eens het kasteel in gebruik zal zijn, zullen we natuurlijk ook een regeling moeten treffen voor de toegang tot de daar gevestigde gebruikers en hun bezoekers. Dat zal allicht via de Kasteelstraat gebeuren, maar het is zeker niet de bedoeling dat we rond het kasteel een grote parking gaan aanleggen. Hoedank ook zal het gebruik van de auto op het domein heel strikt gereglementeerd worden. Wie zich hier wil vestigen, zal dat erbij moeten nemen. Maar op het einde van de Kasteelstraat zouden we dan wel nog een parking kunnen aanleggen, er zijn daar nog mogelijkheden. En van daar uit is het toch echt wel niet ver naar het kasteel.”

De meest bekende ingang, die langs de Gentseheerweg, zal niet worden gebruikt. “Verkeerstechnisch veel te moeilijk en te gevaarlijk langs zo’n drukke weg, en er is ook geen parkeergelegenheid. Want van parkeren op het gras zal hoedanook geen sprake meer kunnen zijn, die matten in het gras gaan daar weg.”

Bert en Caroline zijn echt wel op dreef wanneer ze het ons zo allemaal uitleggen. “Dit is zonder meer hét project van deze bestuursperiode, en uit de eerste reacties die ik kreeg, voel ik dat de Izegemnaar deze openstelling van ons kroonjuweel echt wel apprecieert”, besluit de burgemeester. “Maar we moeten met onze beide voeten op de grond blijven. We zijn er nog bijlange niet, maar we hebben wel een prachtig perspectief. Wat wél al min of meer vaststaat, is dat we we hier volgend jaar toch al eens een of andere manifestatie op poten wil zetten voor álle Izegemnaren.”

Geschiedenis van bijna 500 jaar 

IZEGEM - Het Blauwhuis kan zonder meer dé parel van Izegem genoemd worden. Het kasteel heeft ook al een rijke geschiedenis.

In geschriften uit 1544 wordt al melding gemaakt van een pachthoeve op deze plaats. 1571 was er al sprake van een behuusde hofstede, bewalt geseydt t goed ter Blaupoorte. De Heren van Schiervelde waren er de eigenaar van. In het landboek van Pieter Lust (1653) is er al sprake van het Blaue Huys, en in het landboek van François De Bal (1746) van een casteel genaempt het Blauwhuys met wallen rontomme. Op de Ferrariskaart uit 1770-1778 is sprake van de Château de Heurne, naar de adellijke familie die het kasteel toen bewoonde. Later kwam het kasteel in handen van de aan Izegem erg verwante familie Gillès de Pélichy uit Brugge, die het kasteel in 1880 grondig laat herbouwen. De Engelse landschapstuin was ondertussen al aangelegd in 1804. Rond het kasteel werd er in de 19de eeuw ook een groot bos aangeplant, het zogenaamde Boomforeest. In 1918 steken de Duitsers bij hun aftocht het munitiedepot in brand, waardoor ook het hele bos in de vlaamen opging. Op één boom na waaraan een Mariakapel hangt. Deze beuk staat nog altijd in het huidige park.

Bron: Jos Remaut - Foto Frank, KW De Weekbode Izegem, 06.01.2017, p. 1-3